SYSTEM INFORMACYJNY
NIEDOBORY WODNE ROŚLIN UPRAWNYCH I UŻYTKÓW ZIELONYCH W POLSCE


    Warunkiem rozwoju każdej rośliny (w tym również roślin uprawnych) jest zapewnienie pozyskiwania przez system korzeniowy wody stanowiącej komponent środowiska glebowego. Wraz z wodą roślina czerpie z gleby niezbędne mineralne składniki pokarmowe.
W przypadku niedostatecznego uwilgotnienia gleb ograniczona zostaje możliwość pobierania przez korzenie tych składników co w konsekwencji, w odniesieniu do roślin uprawnych, prowadzi do obniżenia ich plonowania lub utraty zdolności wegetacji.
    Woda pobierana przez rośliny z gleby pochodzi głównie z opadów atmosferycznych. Te zaś, w naszych warunkach klimatycznych nie zawsze wypadają z taką częstotliwością aby w optymalny sposób zasilać retencję glebową. W czasie dłuższych okresów bezopadowych w okresie wegetacyjnym występuje zjawisko suszy rolniczej wyrażającej się niedoborem wody w stosunku do bieżącego zapotrzebowania roślin uprawnych, które jest różne u poszczególnych roślin i zmienne w ciągu okresu wegetacyjnego
    Nierównomierność zasilania wodą z opadów atmosferycznych łagodzi częściowo retencyjna zdolność gleby, która się różni w poszczególnych glebach. Po wyczerpaniu się zapasów retencjonowanej w glebie wody dostępnej dla roślin następuje stres wodny. Można go uniknąć uruchamiając na polach uprawnych urządzenia nawadniające jeżeli takie są zainstalowane.
    Występowanie suszy w naszym kraju jest nieregularne zarówno w czasie jak i przestrzeni. Zależy ono również od zdolności retencyjnej gleb. Z tych powodów zabezpieczenie na odpowiednim poziomie stabilności plonów wymaga uświadomienia producentów odnośnie możliwości i częstotliwości wystąpienia niedoborów wodnych na użytkowanych przez nich glebach w różnych regionach kraju. Możliwość tę odniesiono do najczęściej uprawianych roślin oraz dolinowych użytków zielonych.
    Temu celowi służy internetowy system informacyjny:
NIEDOBORY WODNE ROŚLIN UPRAWNYCH I UŻYTKÓW ZIELONYCH W POLSCE
    Do celów prognozowania użyto metodę analogową polegającą na zbadaniu prawidłowości występowania niedoborów (ich częstotliwości i wielkości) w ciągu kilkudziesięciu ubiegłych lat i założeniu możliwości utrzymywania się ich w przyszłości. Są to więc wskaźnikowe niedobory wodne o określonym prawdopodobieństwie wystąpienia.
    Do celów niezbędnej analizy czasowo-przestrzennej użyto komputerowego modelu pod nazwą CROPDEF opartego na metodzie bilansu wodnego w 1-metrowej korzeniowej warstwie gleby z uwzględnieniem dekadowych obliczeń zapasów wody łatwo dostępnej i zużycia wody przez rozwijające się rośliny. Brak pokrycia tymi zapasami zapotrzebowania roślin w określonych dekadach świadczy o występowaniu niedoborów wodnych.
    Sumaryczna wartość niedoborów w ciągu okresu wegetacyjnego wyrażona w mm słupa wody wskazuje na możliwość obniżenia lub nieuzyskania plonów danej rośliny, a prawdopodobieństwo ich wystąpienia odzwierciedla prognozę nierównomierności plonowania i wskazuje na ewentualną celowość nawodnień
.

Ogólne wskazówki użytkowania systemu